اعتماد: خجسته کیهان یکی از مترجمان پرکار ما است که امسال نیز با چند کتاب تازه در نمایشگاه سیام کتاب تهران حضور دارد. این مترجم آثار نویسندگان گوناگونی را به فارسی برگردانده است که عموماً در حوزه رمان بودهاند اما تمرکز او بر رمان باعث نشده از دیگر ژانرها غافل بماند و اگر اثری را جالب توجه ببیند، دست به قلم میشود و آن را ترجمه میکند.
به جز آثار جدیدش، ترجمههای قبلی او نیز در این دوره از
نمایشگاه ارائه شدهاند؛ آثاری مانند «دختری از پرو» اثر یوسا یا « با هم بودن» از
آنا گاوالدا و... آثار دیگر.
کیهان درباره آثار تازهاش در این دوره از نمایشگاه
به «اعتماد» میگوید: «امسال این چند کتاب را در نمایشگاه کتاب دارم؛ رمان «قهرمان
عصر ما» و مجموعه داستان «تازه کارها» هر دو از ماریو بارگاس یوسا که سال گذشته از
سوی انتشارات کتاب «پارسه» منتشر شدند. کتاب دیگری هم دارم به نام «مصاحبه با شیاطین»
که ۱۱ سال پیش برای نخستین بار چاپ شد و اخیراً
چاپ دوم آن منتشر شده است.
هرچند میان چاپ اول و دوم کتاب «مصاحبه با شیاطین» ۱۱ سال فاصله است اما به گفته مترجم کتاب،
چاپ جدید هیچ تفاوتی با چاپ اول ندارد. این کتاب هرچند رمان نیست اما برای خجسته کیهان
جذابیتهای خاص خود را دارد: « این کتاب نوشته ریکاردو اوریزیو است و برخلاف دیگر
ترجمههای من، رمان نیست بلکه مجموعهای از گفتوگوهایی است که با دیکتاتورهای
فراری انجام شده است. در واقع این مصاحبهگر ایتالیایی آنها را از نقاط مختلف جهان
پیدا و با آنان گفتوگوکرده است و همین موضوع برای خود من جالب بود. »
خجسته کیهان که در دورههای گوناگون نمایشگاه کتاب حضور
داشته است، انتظارات خود را از این رویداد فرهنگی چنین بیان میکند: «از زمانی که نمایشگاه
تغییر مکان داده، به محل جدید آن نرفتهام. پیشتر هم فقط یک بار به نمایشگاه کتاب
در مصلی رفتم و از سال گذشته که نمایشگاه کتاب به مجموعه شهر آفتاب منتقل شده که اصلاً
به این مجموعه نرفتهام ولی اینگونه که از سخنان دوستان بر میآید، یا باید عنوان
بینالمللی را بردارند یا بیشتر از این با ناشران بینالمللی تماس بگیرند و
موضوعات متنوعتری را پوشش دهند.
این کمبودی است که باید برطرف شود و چنین انتظاری از نمایشگاه
میرود. »
او هم مانند بسیاری دیگر از دستاندرکاران کتاب معتقد
است که نمایشگاه کتاب باید از مکانی ثابت بهرهمند باشد: «این مساله خیلی مهمی است
که نمایشگاه کتاب باید جای ثابت و با دسترسی آسان داشته باشد؛ جایی که ویژه این رویداد
طراحی شده باشد. خود من چند بار به نمایشگاه کتاب پاریس رفتم که بسیار بزرگ است
اما محلی ثابت دارد که دسترسی به آن بسیار آسان است و عموماً کسانی به این نمایشگاه
میآیند که قصد دیدن و خریدن کتابهای تازه را دارند یا به قصد گفتوگو با ناشران
و نویسندگان و مترجمان میآیند و اینگونه نیست که نمایشگاه فقط تفریحگاه و تفرجگاه
باشد بلکه بیشتر مراجعهکنندگان فقط برای کتاب میآیند اما در دورههای قبلی نمایشگاه
کتاب میدیدم که این رویداد برای بعضی، جنبه تفریحی دارد.» اما با وجود همه اینها کیهان
باور دارد برگزاری نمایشگاه در هر حال خوب است: « به هر حال برگزاری نمایشگاه با
تمام نقصانها و کمبودها اتفاقی بسیار خوب و فرخنده است چون به هر حال دوستداران کتاب
را با آثار تازه آشنا میکند حتی همان کسانی که صرفاً برای تفریح میآیند ممکن است
بیشتر با کتاب آشنا و به آن علاقهمند شوند.»
با این حساب اصلیترین ویژگی یک نمایشگاه کتاب چیست؟
خجسته کیهان به این پرسش این گونه پاسخ میدهد: «اصلیترین ویژگی یک نمایشگاه کتاب
این است که مکانی ثابت داشته باشد. تعیین محل ثابت یعنی اینکه ما نمایشگاه کتاب را
جدی میگیریم و نمایشگاه واقعاً هم جدی است چون با ذهن افراد سر و کار دارد و دیگر
اینکه چنین نمایشگاهی باید دسترسی راحتی داشته باشد. مثلاً همان نمایشگاه پاریس،
با اینکه خیلی بزرگ و گسترده بود، اما تابلوهای راهنما و نقشه داشت و خیلی راحت میشد
غرفهها را پیدا کرد با اینکه من بیست سال پیش این نمایشگاه را دیدم و حالا با
آمدن رایانه حتماً خیلی هم پیشرفتهتر شده است. در هر حال امسال هم به نمایشگاه کتاب
نمیروم چون رفتن به شهر آفتاب به دلیلی دوری راه و عدم دسترسی آسان برایم سخت است.»