ایران: همکاری من با استاد اسماعیل سعادت، به سال ۱۳۸۰ در «دانشنامه زبان و ادب فارسی» بر میگردد البته پیشتر با نام ایشان آشنا بودم و میدانستم
در مرکز نشر دانشگاهی فعالیت میکند اما از دهه هشتاد همکاری من با ایشان به صورت
نزدیک در نگارش ۱۵
مدخل از دانشنامه زبان و ادب فارسی آغاز شد. به اعتقاد من در کنار تدریس، ترجمه و
فعالیتهای علمی متعدد، سرپرستی تدوین دانشنامه زبان و ادب فارسی از کارهای مهم
ایشان است. استاد عبدالحمید آیتی سرپرستی تدوین دانشنامه زبان و ادب فارسی را آغاز
کرد و بعد از چندی اسماعیل سعادت عهدهدار مدیریت تدوین دانشنامه شد و سرعت کند
تدوین این دانشنامه به این ترتیب شتاب گرفت. در شرایطی این کار پیش رفت و پایان
پذیرفت که دانشنامه نویس متبحر در ایران کم و دانشمند زیاد است؛ اما دانشنامهنویسی
فقط نیاز به دانش ندارد بلکه علاوه بر آن روش درست نگارش و تدوین مدخلها بسیار
مهم است. امکانات و شرایط لازم هم فراهم نبود و اسماعیل سعادت با سختکوشی، جدیت و
دقت علمی، هر روز از شنبه تا چهارشنبه به فرهنگستان زبان و ادب فارسی میرفت، به
کار تدوین دانشنامه نظارت میکرد و اگر همت، پیگیری، تبحر، مهارت و مدیریت علمی و
دقیق ایشان نبود کار به این خوبی به انجام نمیرسید.
شمار افراد با این جایگاه علمی، نظم و دقت بسیار کم است
و شاید به ۱۰
نفر نرسد. معمولاً دانشنامهها در ایران در حرف «الف» متوقف میشوند و فرآیند
تدوین آنها خیلی کند پیش میرود تا جایی که برخی از دوستان به شوخی میگویند به
جای «الف» دانشنامهها را از حرف «ی» شروع کنند تا تمام شود. دانشنامه زبان و ادب
فارسی با وجود محدودیتها و تنگناهای متعدد بموقع تمام شد و پس از بازبینی استادان
برجسته زبان و ادب فارسی و همچنین مداقه و دقت دکتر اسماعیل سعادت بر آن شدند یک
«ذیل» هم برای دانشنامه تدوین کنند تا مدخلها و مقالههای مهم از قلم افتاده در
دانشنامه در بخش «ذیل» به آن پرداخته شود. او مسئولیت کار بسیار بزرگ و سنگینی را عهده
دار شد و بخوبی هم آن را به انجام رساند و اینطور نبود که برای تمام کردن
دانشنامه بخواهند آن را سر همبندی کنند. من شاهد بودم که استاد سعادت، همواره
نگران بود تمام شدن دانشنامه زبان و ادب فارسی را نبیند و از دنیا برود. خوشبختانه
ایشان با همت بلند و یاری همکارانش دانشنامه را تمام کرد و در قید حیات است و امید
که سالهای سال در تندرستی و سلامت به فعالیتهای علمی و دانشگاهیشان ادامه دهند.
مدخلهای هر دانشنامه از حیث کیفیت با هم تفاوت دارند و برخی مدخلها و مقالهها
ممکن است ضعیفتر باشند که این طبیعی است، اما بیشک تمام مدخلهای این دانشنامه
مستند، علمی و قابل اتکا است.