ابتکار: اوایل تابستان ۹۷ بود که
هفتهنامه «دنیای ورزش»، یکی از قدیمیترین مجلات موسسه «اطلاعات» در آستانه ورود
به ۵۰ سالگی
خاموش شد؛ نشریهای که به واسطه جلدهای خاطرهانگیزش در دهههای ۵۰،۶۰ و ۷۰ در ذهنها
مانده است. نخستین
شماره این هفتهنامه ۱۶ شهریور ۱۳۴۹ در
تهران به چاپ رسید. پیش از انقلاب، کیهان ورزشی و دنیای ورزش مهمترین نشریات ورزشی
محسوب میشدند. کیهان ورزشی که ۱۸ آذر ۱۳۳۴ زیر نظر
موسسه کیهان شروع به فعالیت کرد، حالا قدیمیترین مجله ورزشی در ایران است و بیش
از ۶۳ سال است
که منتشر میشود. دنیای ورزش هم دومین نشریه قدیمی ورزشی است که ۱۵ سال پس از هفتهنامه کیهان ورزشی روی دکهها
آمد.
داود مختاریانی، معاون سردبیر هفتهنامه «دنیای
ورزش» بعد از گذشت سه ماه از تعطیلی در گفتوگویی با ایسنا، علت تعطیلی این نشریه
را مسائل مالی و بحران کاغذ عنوان کرد. با این حال او هنوز امیدوار است که این نشریه
از این روزهای بحرانی گذر کند و دوباره احیاء شود. بخشی از این گزارش را در ادامه میخوانید.
مختاریانی میگوید: در ماههای اخیر برخی روزنامهها
و نشریههای مکتوب به دلیل مسائل مالی و بحران کاغذ، انتشار خود را متوقف کردهاند
و تعدادی از روزنامهها برای جبران هزینههای خود، از تعداد صفحاتشان کم کردهاند
که مجله دنیای ورزش نیز دچار این بحران شد.
خبرفروشی در ایران
مختاریانی درباره وضعیت مطبوعات ورزشی و مشکلات
کاغذ و مشکلات مالی که منجر به تعطیلی نابهنگام این رسانهها میشود، اظهار کرد:
یکی از دلایل تعطیلی هفتهنامه «دنیای ورزش» همین مشکل کاغذ بود که مجموعه با آن
دست و پنجه نرم میکرد. از طرفی فضا به گونهای بود که موسسه اطلاعات در رسانههای
دیجیتال کار خاصی انجام نداده بود، به همین دلیل ما هم نتوانستیم در زمینه نسخه
الکترونیکی فعال باشیم؛ با وجود اینکه این هفتهنامه وارد ۵۰ سالگی خود میشد.
او ادامه داد: در حال حاضر همه رسانههای ورزشی
درگیر این مشکلات هستند. ما به دلیل اینکه روال کارمان بر خبررسانی بود و در موسسه
با توجه به اینکه منشور اخلاقی داشتیم، نمیتوانستیم وارد بسیاری از حوزهها
بشویم. در حالی که این روزها رسانهها از این طریق پول درمیآورند. ما در حال حاضر
رسانههایی داریم که به خبرنگار پول نمیدهند و میگویند خودت برو و پول در بیاور
و با خبرفروشی باید اموراتشان را بگذرانند. ما در موسسهمان این مسائل را
نداشتیم. اما به طور کلی دخل و خرج روزنامهنگاران با یکدیگر نمیخواند و مخارج
بسیار بالاست و به همین دلیل است که روزنامهنگاران ورزشی هم به خبرفروشی روی
آوردهاند. وقتی اقتصاد رو به نزول میرود، بر روی همه چیز تأثیر میگذارد.
فکری به حال بهروز بودن دنیای ورزش نکردیم
معاون سردبیر هفتهنامه «دنیای ورزش» درباره
خروجی و محتوای دنیای ورزش نیز یادآور شد: دنیای ورزش قدیم خبرهایش نو بود. سالهای
اول که به دنیای ورزش آمده بودم، همکارانم تلفنی مسابقه را گزارش میدادند اما در
حال حاضر همه چیز تغییر کرده است و آنلاین است. اما یک ایرادی میشود گرفت و آن
این که فکری به حال بهروز بودن نکردیم. البته دنیای ورزش از خبررسانی به سمت تحلیل
رفته بود اما نیرویی که باید باشد و بررسیهایی که باید بشود، وجود نداشت. البته
به طور کلی تحلیل در ورزش ما کمی سطحی است و تخصصی نیست و همین باعث شده بود علمی
نباشد. یک مساله دیگر هم وجود دارد و آن این که اگر جایی اقتصاد ضرر میدهد، توان
این که برای جبران آن ضرر آگهی داشته باشند را برخی رسانهها دارند. اما زمانی که
آگهی با چند بانک آن هم با تخفیف اتفاق میافتد، کمکم اتفاقات مربوط به مشکلات
مالی بروز پیدا میکند.
۲۴۰ هزار
فالوئر یا ۱۷ هزار
تیراژ
او در همین زمینه به مصاحبه با یکی از بازیکنان
مطرح تیم ملی اشاره کرد که دنیای ورزش قرار بود با او مصاحبه کند و گفت: ما میخواستیم
با یک ورزشکار مطرح مصاحبه کنیم. وقتی به او پیشنهاد دادیم از ما پرسید تیراژمان
چقدر است که ما در پاسخ اعلام کردیم ۱۷ هزار تیراژ داریم. او نیز در پاسخ گفت من فقط
فالوئرهایم به ۲۴۰ هزار میرسد،
بهتر است همان جا در صفحه خودم حرفهایم را بزنم، بازدید آن بیشتر است. به نظر من
ادعای او منطقی بود و به هفتهنامه هم نیامد. در حال حاضر نیز کیهان ورزشی از
قدیمیترین نشریات ورزشی است که پیش از این به شکل سیاه و سفید منتشر میشد و به
تازگی از حالت سیاه و سفید به رنگی درآمده است. اما آنها نیز با مشکلاتی از قبیل مشکلات
مالی مواجه هستند.
اگر جایی فساد است و برملا نمیشود، رسانه مشکل
دارد
مختاریانی درباره رسانههای ورزشی و بازتاب
اخباری که در خروجی آنها است، اظهار کرد: اگر میبینید جایی فساد است و برملا نمیشود بدانید که آن رسانه مشکل دارد.
این نشان میدهد که ما مشکلاتی در رسانهها داریم که دلیل آن اقتصادی است. در واقع
رسانههایی که مشکلات اقتصادی دارند معمولاً نمیتوانند به عنوان مثال فساد را
برملا کنند بلکه باید مدارا کنند. البته رسانههای ورزشی سالم زیاد داریم، منتهی
فضا طوری نیست که بخواهند تنها به ماجرای فساد بپردازند و این کار را نمیکنند
بنابراین تا زمانی که رسانه استقلال نداشته باشد این مشکلات ادامه خواهد داشت اما
هنوز رسانههایی هستند که شفاف عمل میکنند.
سواد رسانهای در رسانههای ورزشی برعکس است
مختاریانی درباره زرد بودن مطبوعات ورزشی که
هیچگاه سواد رسانهای مخاطب را بالا نبرده است، اظهار کرد: سواد رسانهای مخاطب در
رسانههای ورزشی برعکس است. یک زمانی رسانه خودش موج ایجاد میکرد. الان رسانههای ورزشی نگاه میکنند
تا ببینند عوام چه میگویند تا پیرو آنها باشند نه پیشرو. یک دوره امتیاز روزنامههای
ورزشی را به افرادی میدادند که پیشتر ورزشی بودند و به ادبیات ورزشی هیچ تسلطی
نداشتند. نمونه آن همین تیترهای زردی است که میبینید، به همین دلیل عامهپسند
است. باید قبول کنید که مخاطب روزنامههای ورزشی افراد تحصیلکرده نیستند. به
عنوان مثال کمتر میبینید که در مطب یک دکتر روزنامه ورزشی وجود داشته باشد در
حالی که در کشورهای دیگر این طور نیست.
راهکارهای اصلاح وضعیت مطبوعات چیست؟
او یکی از راهکارهای اصلاح وضعیت مطبوعات را حل و
فصل وضعیت مالی این رسانهها عنوان کرد و گفت: متاسفانه ما در ورزشمان خیلی
شفافیت مالی نداریم. اگر رسانهها بتوانند شفاف جلو بروند، دیگر مدیران جرات
ندارند هزینهها را نامعلوم گزارش دهند و مجبورند همه را با شفافیت اعلام کنند. اما وقتی
خبرنگار جزو مجموعهای از این سیستم شده است، خیلی از مشکلات انعکاس پیدا نمیکند،
اگر هم انعکاس پیدا کند طوری هجمه پیدا میکند که منجر به عقبنشینی میشود.
بهترین حالت این است که بر روی مطبوعات نظارت و کمک اقتصادی به مطبوعات شود که از
آن طرف آنها بتوانند از انتشار اخبار زرد حذر کنند.