مهر: برنامه رادیویی شعبده شوم با موضوع بررسی معنویت گرایی در سینمای هند و آئین سینمای هندوئیسم، با حضور محمدحسین فرج نژاد (دکترای حکمت هنر و پژوهشگر سینمای معنویت گرای شرق و غرب) و محمدجواد عرب سالاری (کارشناس ادیان شرقی و سینمای هند) از شبکه رادیویی گفت و گو روی آنتن رفت.
در برنامه شعبده شوم محمدجواد عرب سالاری با اشاره به شیوه شکل گیری سینمای معناگرا، گفت: فیلم سینمایی در روایت مباحث مربوط به معنویت نقش یک بستر را بر عهده دارد، به طوری که تاریخ و حوادث هنگام تولید فیلم میتواند روایت یک فیلم سینمایی را تحت تأثیر قرار دهد و معنویت مد نظر تولیدکننده را در بستر ایجاد شده نمایان کند.
وی با اشاره به فیلم سینمایی مادر هند، اظهار داشت: فیلم سینمایی مادر هند در سال ۱۹۵۷ در کشور هندوستان توسط محبوب خان یکی از کارگردانهای شناخت شده مسلمان تولید شده است.
این کارشناس ادیان شرقی با اشاره به این که در فیلم مادر هند جهان درگیر اتفاقات بسیار پیچیده است، تصریح کرد: استقلال طلبی پاکستان و هند پس از جنگ جهانی اول در این فیلم نمود واضح دارد.
وی در ادامه اضافه کرد: فیلمهایی مانند مادر هند در تلاش هستند تا روحیه ناسیونالیستی و ملی گرایی مردم هند را ارتقا دهد و اسطورههای مختلفی را برای آنها ایجاد کنند.
محمدجواد عرب سالاری در ادامه تاکید داشت: بسیاری از اتفاقات موجود در فیلم سینمایی مادر هند استعاره و نمادهای مختلفی از اسطورههای هندی را روایت میکند.
در ادامه برنامه شعبده شوم از شبکه رادیویی گفت و گو دکتر محمدحسین فرج نژاد با اشاره به جایگاه معاد در آیین هندوییسم، گفت: در نگاه هندویی پدیده معاد به مباحث مربوط به تناسخ تقلیل پیدا کرده است.
وی با اشاره به گستردگی موضوع تناسخ در آیین هندوییسم، اظهار داشت: در بسیاری از فیلمهای هندی قهرمان فیلم به همیشه تحت تأثیر رنجهای متعدد اجتماعی و فرهنگی و سیاسی قرار دارد و بر همین اساس در تلاش میکند از رنجها نجات پیدا کند.
این پژوهشگر سینمای معنویت گرای شرق و غرب با اشاره به نقش پر رنگ تناسخ در فیلمهای آمریکایی، عنوان کرد: بسیاری از فیلمهای عرفی و سکولار جامعه هند موضوع تناسخ را مانند سینمای آمریکا مورد توجه قرار نمیدهند.
وی در ادامه اضافه کرد: در بسیاری از مواقع در فیلمهای هندی از طریق انتخاب اسمهای خاص برای اشخاص سعی دارند تا موضوع تناسخ را به مخاطب القا کنند.
با بیان این که فلیم های هندی همیشه به زندگی پیشین انسان توجه میکنند، اظهار داشت: فیلمهای هندی خدایان هندو را همیشه به زندگی حماسی و عاشقانه خود نسبت میدهند، به طوری که طراحی شخصیتها در سینمای هند در اکثر مواقع از روایتهایی مربوط به خدایان هندو الهام گرفته میشوند.
محمدحسین فرج نژاد با اشاره به حافظه تاریخی مردم هند از سینما، توضیح داد: حافظه تاریخی مردم هند از حماسهها و عشقهای آسمانی و زمینی و عشقهای عرفانی متعددی تأثیر گرفته است.
وی در ادامه اضافه کرد: سینمای هند به صورت مستمر با روایتهای مختلف از حافظه تاریخی مردم ساز و کارهای خود را تنظیم میکند.
این پژوهشگر سینمای معنویت گرای شرق و غرب با بیان این که سینمای هند همیشه ظرفیت تبدیل شده به بهتر از این را داشت، عنوان کرد: بسیاری از استفادههای فکری و عاشقانه از اساطیر هند در سینمای ایران کشور میتوانست در مسیر بسیار بهتری از الان در جریان باشد.
وی با بیان این که سینمای هند در طول فعالیت خود در مسیر سیاسی، اجتماعی و عشقی کار خود را پیش برده است، تصریح کرد: موضوعاتی مانند حماسه و مبارزه با ظلم جایگاه مطلوبی در سینمای هند ندارد.
محمدحسین فرج نژاد با اشاره به موضوع آخرالزمان در سینمای هند و آیین هندوییسم، اظهار داشت: بر اساس نظر اساطیر هندی، ویشنو تجلیات متعددی دارد که در تجلی دهم خود به صورت کالکی و موعود آخرالزمانی ظهور خواهد کرد.