پنج شنبه، ۶ اردیبهشت ۱۴۰۳
شرق: درحالی‌که شمارش معکوس تا زمان برگزاری نمایشگاه کتاب آغاز شده، برخی به مخالفت با برگزاری چنین نمایشگاهی برخاسته و در این زمینه اظهارنظر کرده‌اند. فارغ از آنکه این سخنان چطور باید پاسخ داده شود و مورد بررسی قرار بگیرد، از چهره‌های فعال در سه حوزه فرهنگی، هنری و اقتصادی پرسیده‌ایم که چرا نمایشگاه کتاب در ایران مسئله مهمی است به‌طوری‌که گاه مخالفانی جدی پیدا می‌کند:
لیلی گلستان ـ مترجم
اتفاقاً در شرایطی قرار داریم که لزوم برپایی نمایشگاه
کتاب خیلی بیشتر از قبل احساس می‌شود و حتی به نظر من باید در کنار آن - و نه به‌جای
آن- فرهنگ‌سازی
گسترده‌ای در جامعه برای آشتی با کتاب صورت بگیرد. اشتیاق به خواندن و مطالعه باید
از کودکی و از بطن خانواده‌ها آغاز شود و پس از آن در مدرسه تداوم و تحکیم پیدا
کند. خانواده‌ای که خود روزنامه نمی‌خرد و با مقوله خواندن بیگانه است، چطور می‌تواند
کودکی را پرورش دهد که کتاب‌خوان باشد؟ در چنین بزنگاهی است که لزوم برپایی
نمایشگاه کتاب به‌خوبی احساس می‌شود و اتفاقاً باید جدی‌تر از همیشه به آن نگاه
کرد چراکه می‌تواند زمینه‌ساز آشتی خانواده‌ها، آموزش‌وپرورش و دیگر بخش‌های
فرهنگی اجتماع با کتاب باشد. ما موظف هستیم که لذت خواندن را به بچه‌های خود
بیاموزیم و این مهم تنها با همراهی مدرسه نهادینه می‌شود. اگر کودکی یاد بگیرد که
مطالعه را دوست داشته باشد و از خواندن لذت ببرد، ثمره آن را در شلوغی سال‌های بعد
نمایشگاه کتاب خواهیم دید.
بایزید مردوخی ـ اقتصاددان
شاکله دلایل برگزاری نمایشگاه‌های کتاب در دنیا، این است
که چنین مکان‌هایی، یک بازار بزرگ برای معاملات گسترده میان ناشران و فعالان حوزه کتاب
و چاپ است و بنابراین متقاضیان بزرگ را به خود فرامی‌خواند؛ چونان که شاهدیم در
نمایشگاه‌هایی چون نمایشگاه کتاب برلین، عموم متقاضیان از سوی مؤسسات تحقیقاتی،
دانشگاه‌ها و... اصلی‌ترین خریداران نمایشگاه به‌شمار می‌روند. در کشور ما اما،
نمایشگاه کتاب نیز همچون سایر نمایشگاه‌ها به خرده‌فروشی رو آورده و فضای عمومی
این‌طور تصور می‌کند که می‌توان برای خرید کتاب صبر کرد تا نمایشگاه کتاب برگزار
شود. بدیهی است که نمایشگاه کتاب چنین وظیفه‌ای ندارد و بیشتر مکانی است برای
تعامل ناشران، چاپخانه‌ها و متقاضیان بزرگ خرید کتاب. اما این مسئله باعث نمی‌شود
که اهمیت نمایشگاه کتاب در جامعه از سوی گروه‌های مختلف و به بهانه‌های متفاوت
مورد تعرض قرار بگیرد؛ این نمایشگاه در ذات خود، دریچه‌ای است برای آشنایی مردم با
کتاب و چه دلیلی برای برگزاری آن بهتر از این؟! حذف چنین نمایشگاهی توجیه ندارد و
تنها چیزی که می‌توان از مسئولان متوقع بود افزایش کیفی و کمی آن است و بس.
محمدعلی جعفریه ـ مدیر نشر ثالث
اکنون نمایشگاه کتاب به یک‌جوان بالغ ۲۹ ساله بدل شده و آنچه که امروز شاهدیم،
حاصل زحماتی است که رفته‌رفته اتفاق افتاده. ناشران در نمایشگاه کتاب این فرصت را
پیدا می‌کنند که زحمت‌های یک‌ساله خود را در یک محفل فرهنگی ارائه کنند و کارنامه
خود را در معرض دید مردم قرار دهند. نمایشگاه کتاب یکی از معدود فستیوال‌های
فرهنگی کشور است که به تأیید سران نظام رسیده و هرساله، مقام معظم رهبری از آن بازدید
می‌کنند و رئیس‌جمهور، افتتاح‌کننده آن هستند. برای رسیدن به چنین جایگاهی واقعاً
زحمت کشیده شده وگرنه کدام نمایشگاه است که تا این اندازه توسط سران نظام مورد
توجه قرار گیرد و حتی رئیس‌جمهور آن را افتتاح کند؟ کدام نمایشگاه را دیده‌اید که مقام
معظم رهبری برای بازدید از آن این‌قدر وقت بگذارند و با دقت از بخش‌های مختلف آن
بازدید کنند؟ این‌ها نشان از اهمیت این نمایشگاه در ساختار فرهنگی کشور دارد و اتفاقاً
حرف پنج میلیون‌نفری که هرساله از این نمایشگاه بازدید می‌کنند هم چیزی جز این
نیست. به نظرم اینکه اخیراً سخنانی درباره نمایشگاه کتاب مطرح شده، قضاوت و نظر
مردم و سران نظام نیست بلکه صرفاً قضاوتی فردی است که صورت گرفته بی‌آنکه بدانند
تمام کتاب‌هایی که در نمایشگاه کتاب عرضه می‌شوند و حتی کتاب‌هایی که از سوی
ناشران خارجی به نمایشگاه می‌رسند، توسط وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مورد بازبینی
و ارزیابی قرار می‌گیرد.
نشانی: تهران، خیابان شهید بهشتی، خیابان شهید احمدقصیر (بخارست)، نبش کوچه‌ی سوم، پلاک ۸
تلفن: ۸۸۷۲۳۳۱۶ - ۸۸۷۱۷۴۵۸
دورنگار: ۸۸۷۱۹۲۳۲
تمام محتوای این سایت تحت مجوز بین‌المللی «کریتیو کامنز ۴» منتشر می‌شود.
