صبح شنبه هشتم اردیبهشت آنتیمو چزارو، معاون وزیر فرهنگ ایتالیا، آلفری لورنزون، نمایندهی ناشران ایتالیا و هیات همراهشان با علیاصغر محمدخانی، معاون فرهنگی و بینالملل شهر کتاب و جمعی از مدیران دیدار و گفتوگو کردند.
در این دیدار علیاصغر محمدخانی به برنامههای مشترکی که تا کنون با همکاری صاحبنظران و نویسندگان و مترجمان ایتالیایی در شهر کتاب برگزار شده، اشاره کرد. پس از آن لطفالله ساغروانی، مدیر انتشارات هرمس، توضیحاتی دربارهی فعالیتهای این انتشارات داد و گفت: انتشارات هرمس هجده سال است که مشغول به فعالیت است و در این مدت توانسته کتابهایی در زمینه فلسفه و کلام، علوماجتماعی، ادبیات، زبانشناسی، هنر و رمان منتشر کند. اما متاسفانه ترجمههای اندکی از زبان ایتالیایی به فارسی منتشر کرده است که امیدواریم در سالهای بعد این وضعیت بهبود یابد. گفتنی است که مدتهاست هرمس ترجمهی رمانهای پلیسی را در دستور کار خود قرار داده و در سالهای آتی چند رمان از زبان ایتالیایی در این ژانر به زبان فارسی ترجمه خواهند شد.
در ادامهی جلسه نماینده ناشران ایتالیا، آلفری لورنزون، ضمن تشکر از معاون فرهنگی شهر کتاب در خصوص توضیحاتی که دربارهی مرکز فرهنگی شهر کتاب ارائه کرده است: خوشحالم که این علاقهمندی دو جانبه وجود دارد و بین ایران و ایتالیا میتوانیم پل فرهنگی ایجاد کنیم تا از طریق آن فعالیتهایمان را گسترش بدهیم. اینکه علاقهمندی به فرهنگ و ادبیات ایتالیا در ایران وجود دارد، برای ما حائز اهمیت است و باعث خشنودی است. فقط بحث ما، بحث آثار کلاسیک نیست و ما باید بعد از دانته و نویسندگان کلاسیک هم آثار معاصر را به زبانهای دیگر ترجمه کنیم. ادبیات ایتالیا، ادبیات غنیای است و نویسندگان و مولفان بسیاری دارد. در همین صد سال اخیر نویسندگان بسیار برجستهای در ایتالیا اثر خلق کردند. ما این همکاری را میتوانیم در زمینهی ادبیات معاصر هم داشته باشیم. در ایتالیا تولیدات فرهنگی تنوع بسیاری دارد. بنابراین میشود با همفکری و تبادل نظر راهی را پیدا کنیم که بتواند این همکاریها را مستمر ادامه داد.
محمدخانی در ادامه با اشاره به شناخت خوانندگان ایرانی از ادبیات معاصر ایتالیا تصریح کرد: ادبیات معاصر ایتالیا به خوبی به فارسی ترجمه شده است و خواننده فراوان دارد. در آماری که از چاپ ترجمهی آثار ادبیات ایتالیایی به فارسی در دست است میتوان به چند نکتهی جالب دست یافت: پینوکیو ۹۱ بار منتشر شده، کالوینو بیش از ۲۰ بار چاپ شده است و چندین اثر از سه نویسندهی زن ایتالیایی ـ آلبا دسس پدس، ناتالیا گینزبورگ و گراتزیا دلددا ـ به فارسی برگردانده شده است.
پس از آن آنتیمو چزارو با اشاره به حضور ایتالیا به عنوان میهمان ویژهی نمایشگاه کتاب سال آینده در این باره تصریح کرد: ما سال آینده مهمان ویژه نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران هستیم و امیدواریم که بتوانیم با برنامهریزی منظم به اهدافمان برسیم و باید این اهداف را از جنبههای سیاسی، فرهنگی و تجاری و اقتصادی بررسی کنیم که البته بحث اقتصادی و تجاری آن در این بین از اهمیت کمتری برخوردار است. برای اینکه از مسیر دور نشویم نباید فقط ادبیات ایتالیا را به طور کلی مورد بررسی قرار دهیم بهتر است که تمرکزمان را روی یک نویسنده و یا موضوع خاص بگذاریم تا بتوانیم با هدف درست حرکت کنیم. موضوع دیگری که مورد اهمیت است بحث کپیرایت است که در مورد آثار معاصر بسیار حائز اهمیت است و این حساسیت در مورد آثار کلاسیک کمتر است. کتابی از فرونی دربارهی تاریخ ادبیات ایتالیا انتشارات هرمس زیر چاپ دارد که میتوان آن را آغازی برای این هدف دانست.
محمدخانی در ادامه جلسه بیان کرد: ما برای نمایشگاه سال آینده و حضور ایتالیا برنامههای گستردهای داریم و میتوانیم با بررسی آثار نویسندگان ایتالیایی در شهر کتاب و نمایش فیلمهای مستند این مهم را برآورده کنیم. در حدود شش سال است که شهر کتاب کارگاههای ترجمهی انگلیسی و فرانسه را برگزار میکند. برگزاری کارگاه ترجمهی ایتالیایی هم در این سال مطلوب است.
گفتنی است در این دیدار کارلو چرتی، رایزن فرهنگی سفارت ایتالیا در ایران، فلیچیتا فرارو، مدیر انتشارات پونته ۳۳، حضور داشتند. میهمانان ایتالیایی پس از گفتوگو با معاون فرهنگی شهر کتاب از آثار ایتالیایی ترجمه شده به زبان فارسی در فروشگاه دیدن کردند.