مهر: کتاب «آشنایی با سوسیوبیولوژی بالینی» به تازگی با گردآوری و ترجمه سعید شجاع شفتی توسط انتشارات ققنوس منتشر و راهی بازار نشر شده است.
اواخر قرن بیستم، که به اصطلاح قرن دستاوردهای علم ژنتیک نامیده میشود، مصادف با ظهور نظریهای نو در باب علت العلل رفتار اجتماعی انسانها و تعاملات آنان در بستر محیط زندگیشان بود. این نظریه، که با استناد به دستاوردهای زیست شناسی و جانورشناسی ادوارد. اُ. ویلسون و رابرت تریورز از محققان دانشگاه هاروارد تدوین شده بود، از ادغام انسان شناسی، اتولوژی یا علم بررسی رفتار حیوانات، اکولوژی رفتاری یا علم بررسی رفتار معطوف به تضمین بقا از سوی ارگانیسم (موجود زنده)، ژنتیک، روان شناسی، و بالاخره جامعه شناسی به وجود آمده و با اتخاذ نام سوسیوبیولوژی به ترمیم نظریه تکامل داروین، از وجود ژن بی اطلاع بود، پرداخت و از این رو آن را «نو داروینیسم» نیز مینامند.
روان شناسی تکاملی رسالت اصلی خویش را بررسی فرایندهای شناختی و رفتاری خود ساختاریافتهای میداند که از بدو تولد با انسان است و مستقل از یادگیری یا تجربه در مورد ابراز و کنترل ژنها و روند تکامل به منصه ظهور میرسند.
نویسنده کتاب «آشنایی با سوسیوبیولوژی بالینی» درباره نوشتن این کتاب میگوید: متعاقب انتشار کتاب «درآمدی بر سوسیوبیولوژی» که سرآغازی بود در خصوص توضیح نحوه اعمال نظریه تکامل داروین بر گونه انسان و جوامع انسانی، و نیز همچون تمامی دیگر دیدگاههای مشابه که پس از ظهور اولیه در مسیرهای مختلفی از علوم، همچون انسان شناسی، جامعه شناسی، اسطوره شناسی، دیرینه شناسی، زیست شناسی و علوم اعصاب جاری میشوند، سوسیوبیولوژی هم از این امر غافل نماند و به تدریج در قالب تحلیلهای رفتاری مدونتر و فرمول بندی شده تر رشد پیدا کرد، تا جایی که در نهایت موقله ای تحت عنوان کلی «سوسیوبیولوژی بالینی» یا «روان شناسی تکاملی» بدعت گذاری کرد.
از نظر این نویسنده، بحث روان درمانی تکاملی از اهمیتی بیشتر در مقایسه با صرفاً نظریه یا تحلیلهای نظری برخوردار است و آن چه هم به بقای یک دیدگاه کمک میکند همانا فواید عملی و مفید ناشی از آن نظریه است.
این کتاب ۴ بخش اصلی دارد که به ترتیب عبارتاند از: «سوسیوبیولوژی»، «روان شناسی و روانپزشکی تکاملی (داروینیستی)»، «تحلیل افسردگی از دید روانپزشکی تکاملی» و «روان درمانی تکاملی: مروری بر دیدگاههای نظری و متدهای عملی». در پایان این ۴ بخش هم توضیح مفاهیم بنیادی سوسیوبیولوژی آمده است.
در قسمتی از این کتاب میخوانیم:
زمانی که انسانها برای کسب منابع با یکدیگر به رقابت برمی خیزند، موفقیتهای ابتداییشان در هرم قدرت ممکن است به توفیقات بعدی (در پیدا کردن جفت یا غذا) منجر شود و بدین ترتیب مزیتی اولیه با نتیجهای ثانویه تکمیل میشود. سلامت زیستی و روانی ما با تسلط یافتن بر محیط ارتقا پیدا میکند و ما را در مواجهه با کشمکشهای تازه یاری میرساند. این چرخه تطبیقی موجب «پررنگ سازی تفاوتها» بین رقبا میشود. مثال دیگر در باب چرخه تطبیقی، موقعی است که لذت ناشی از خوردن غذا ترشح شیره معده را افزایش میدهد و این امر نیز خود به هضم و جذب غذا کمک میکند. بدین ترتیب، لذت موجب ارتقای عملکرد مناسب و در نتیجه تسهیل لذت مجدد میگردد. اما از سوی دیگر، بازنده جنگ قدرت نیز ممکن است با افسردگی و اضطراب واکنش نشان دهد، فرایندی که متعاقب افزایش شدت و فزونی عجز در بازنده، چرخه معیوب و ضدتطبیقی خود را به بار میآورد...
این کتاب با ۱۳۱ صفحه، شمارگان هزار و ۱۰۰ نسخه و قیمت ۸۵ هزار ریال منتشر شده است.