می‌گویند درختان هر چقدر هم که کهن باشند، با یک جوانه تازه در یکی از شاخه‌ها، تکان می‌خورند و موجی از شادی و نشاط در همه شاخه‌ها و سراسر تنه درخت پخش می‌شود. این موج در زمانی کوتاه به درختان دیگر و به جنگل‌های دیگر هم می‌رسد.
گشایش شهرکتاب اهواز هم برای مجموعه شهرکتاب چنین امواجی را برمی‌انگیزد.
آقای مهندس فیروزان، مدیرعامل شهرکتاب، در آیین گشایش این شعبه از استعاره پل‌ها در اهواز به عنوان «شهر پل‌ها» استفاده کرد و آرزو کرد که «شهرکتاب بتواند محملی برای پل زدن میان فرهنگ‌ها و اندیشه‌های متنوع باشد».
در واقع، پل زدن و پیوند زدن از جمله عملکردهای اصلی و اساسی شهرکتاب است. هر کتابی در درون خود تکثر دارد، ایده‌های جدا با هنر تألیف و صنعت صحافی در کنار هم قرار می‌گیرند. وقتی کتاب‌ها در کنار هم قرار می‌گیرند، به خصوص در کتابفروشی، نماینده مجموعه‌ای از ایده‌هایی می‌شوند که در هیچ جای دیگر امکان جمع شدنشان نیست. شهرکتاب تمهیداتی را به کار می‌گیرد که این دور هم جمع شدن ایده‌های کتاب را معنادارتر می‌کند.
هر کتابی جدای از این که میان ایده‌ها پل می‌زند، میان ایده‌ها و آدم‌ها هم پل می‌زند، کاری که به تعداد کتاب‌ها و محصولات فرهنگی و آدم‌هایی که آن‌ها را می‌خوانند، تکثیر می‌شود.
به این ترتیب، شهرکتاب جایی می‌شود که ایده‌های مختلف آدم‌هایشان را پیدا می‌کنند، چه ایده آشپزی باشد، چه یک سفر درونی یا بیرونی، و چه بازسازی یا تأسیس یک الگوی جدید برای زندگی گروهی و اجتماعی.
در این میان، شهرکتاب اهواز از آن جوانه‌های تازه‌ای است که بر تنه شهرکتاب روییده است و با ایده‌های نوآورانه‌ای که دارد روحی تازه به کل مجموعه شهرکتاب می‌دمد. در اینجا برخی از مهمترین ویژگی‌های جدید شهرکتاب اهواز را مرور می‌کنیم.
اول، الگوی همکاری با دیگر کتابفروشی‌ها در شهر. شهرکتاب اهواز فاصله زیادی با چند کتابفروشی مهم در اهواز ندارد. اما بازار کتاب با این چند فروشگاه بیش و پیش از آن که اشباع شود، گسترش پیدا می‌کند؛ بسیار دیده‌ایم که چند کتابفروشی در کنار هم باعث رونق بیشتر می‌شوند. شهرکتاب اهواز هم الگوی ارتباطی خودش را با دیگر همکاران بر همین مبنا گذاشته است. آن‌ها رونق بازار کتاب را هدف گرفته‌اند و رونق بازار یعنی فعالیت سالم و حرفه‌ای بیشتر.
دوم، ورود به خط جدیدی از فعالیت به عنوان گالری آثار هنری. شهرکتاب پیش از این خطوط فعالیت زیادی را باز کرده بود. لوازم‌التحریر، صنایع دستی، و کافه خطوطی هستند که در خطوط متنوع و متکثر برآمده از کتاب ضرب می‌شوند و فضاهای جدیدی را ایجاد می‌کنند. اگرچه کار در هر کدام از این حوزه‌ها در ابتدا با بحث‌ها و پیچیدگی‌هایی همراه بود، اما امروز نمی‌توان آن‌ها را جدای از شهرکتاب دانست. ارائه خدمات به اهالی هنر پیش از این هم در چند فروشگاه انجام می‌شد، اما گویا شهرکتاب اهواز وارد کار در سطح جدیدی شده است. این تجربه برای شهرکتاب و برای کل صنعت کتابفروشی اهمیت زیادی دارد و ما همه دوست داریم که نتایج این تجربه را ببینیم.
سوم، توجه ویژه شهرکتاب اهواز به زیرساخت‌های فرهنگی، اجتماعی، و اقتصادی شهر اهواز است. هر فروشگاه شهرکتاب با آن که یک «شعبه» است، اما از آنجا که در فضاهای جغرافیایی جدیدی برپا می‌شود، ناگزیر باید نسبت به مختصات موقعیتی پیرامون خود آگاهی داشته باشد و هویت و فعالیت‌های خود را بر اساس این شناخت طراحی کند. به این ترتیب، شهرکتاب اهواز یک شعبه ساده از شهرکتاب نیست، بلکه پیوندی است میان تجربه‌های شهرکتاب و تجربه‌های انباشته در شهر اهواز برای زیستن در فضاهای فردی و بینافردی. شاید بسیاری از این تجربه‌ها در نگاه اول و یا حتی در گزارش‌ها دیده نشوند، اما وقتی نتیجه کار را می‌بینیم، متوجه می‌شویم که چقدر از تجربه‌های غنی محلی در پاسخ به چالش‌های بومی و ملی، مثل آلودگی هوا، بحران آب، دفاع مقدس، و غیره به برپایی این فروشگاه کمک کرده و می‌توانند در راه کسب موفقیت‌های جدید به کار آیند. به این ترتیب است که شهرکتاب اهواز پلی می‌شود تا ارتباط میان این سطوح متفاوت تجربه را ممکن کند.
چهارم، شهر اهواز در سال ۱۳۹۴ عنوان اولین پایتخت کتاب ایران را دریافت کرد. ایده معرفی یک شهر به عنوان پایتخت کتاب فقط تا هشت دوره استمرار پیدا کرد و شهرکتاب اهواز از جمله شهرهایی است که همین خاطره را هم سرمایه کرده و این موفقیت فراموش شده را پایه‌ای برای ایجاد یک کسب‌وکار و توسعه فضاهای زندگی شهری قرار داده است. چنین می‌شود که همه آن مجموعه فعالیت‌های ناب فرهنگی با حضور سازمان‌های مردمی، اهالی کتاب، و پشتیبانی صنایع محلی دوباره به میدان می‌آید و وارد کار توسعه خواندن، رساندن کتاب و رونق بازار آن می‌شود. همه شهرها آکنده از سرمایه‌های فرهنگی رها شده‌اند و شهرکتاب اهواز با احیا و استفاده دوباره از برخی عناصر این سرمایه‌های روایی، سرمشق تازه‌ای به دست می‌دهد.
به این ترتیب، گشایش شهرکتاب اهواز فراتر از افتتاح یک شعبه می‌شود و خود را به عنوان یک سرمشق و یک نشانه نمایان می‌کند. آنجا فضاهای تازه‌ای ایجاد شده است. در روزگاری که خبر بسته شدن کتابفروشی‌ها همگان را سرخورده می‌کند، باز شدن یک شعبه پس از رکود ناشی از شیوع بیماری کرونا و در میانه فشارهای اقتصادی، نشانه‌ای از تاب‌آوری این صنعت است. در این فضای تازه، تمامی سرمایه‌های فرهنگی و تجربه‌های تاریخی انباشته دور هم جمع تا از دل مسائل موجود راهی تازه به سوی فردا پیدا کنند.
برچسب‌ها:Ahvaz, شهرکتاب, شهرکتاب اهواز
دیدگاهتان را بنویسید