متوسط قیمت کتاب نسبت به ۵ سال پیش، تقریباً سه برابر شده و تورم فزاینده و فشارهای معیشتی بازار کتاب را بیش‌ازپیش تحت تأثیر قرار داده است. در کنار این افزایش قیمت آمارهای نشر نشان می‌دهند ناشران اگرچه تلاش کرده‌اند روند رو به رشد عناوین کتاب‌های منتشر شده را حفظ کنند اما شمارگان کتاب‌ها هر سال کمتر شده است.
بر اساس آمارهای رسمی خانه کتاب در سال گذشته ۱۰۳ هزار و ۸۰۵ عنوان کتاب منتشر شده است که از این میان ۷۵ هزار و ۷۰ نسخه تألیف و ۲۸ هزار و ۷۳۵ عنوان ترجمه بوده است. این رقم در مقایسه با بازه زمانی مشابه در سال ۹۹ حدود هشت درصد رشد داشته است. شمار کتاب‌های چاپ اول سال گذشته هم ۶۴ هزار و ۹۹۳ عنوان و تجدید چاپی‌ها ۲۸ هزار و ۷۹۰ عنوان بوده است، شمارگان کل کتاب‌های منتشر شده در سال گذشته هم ۱۱۲ میلیون و ۵۱۷ هزار و ۳۸۳ نسخه بوده است.
اما بنا بر آخرین آمار منتشر شده از سوی خانه کتاب و ادبیات ایران در بهمن‌ماه ۱۴۰۰ میانگین شمارگان کتاب‌های منتشر شده در این ماه، هزار و ۸۱ شماره بوده است. که نسبت به میانگین شمارگان هزار و ۳۴۸ شماره‌ای کتاب‌های منتشر شده در بهمن‌ماه سال ۹۹ چیزی حدود ۲۰ درصد کاهش داشته است. این روند کاهشی را با مقایسه میزان شمارگان در بهمن‌ماه پنج سال گذشته در نمودار زیر می‌توانید ببینید.
اما میانگین قیمت کتاب در ۱۰ ماه سال گذشته ۶۰ هزار و ۵۴۵ تومان بوده است، که در مقایسه با سال قبل آن ۲۷ درصد رشد را نشان می‌دهد. در میان رده‌های دیویی نشر ادبیات در سال گذشته با ۱۹ هزار و ۱۹۷ عنوان در صدر فهرست قرار دارد و پس از آن کودک و نوجوان با ۱۶ هزار و ۸۴۶ عنوان قرار دارد.
در نمودار زیر بهای متوسط کتاب در سال‌های ۹۵ تا ۹۹ و ۱۰ ماه نخست سال ۱۴۰۰ مقایسه شده‌اند که شیب تصاعدی تورم را نشان می‌دهند.
یکی دیگر از پارامترهای آماری در بررسی اقتصاد نشر، توجه به میانگین قیمت هر صفحه کتاب است. بررسی میانگین سالانه این شاخص هم به خوبی رشد تورمی در این بخش را نشان می‌دهد.
نتایج فروش دومین نمایشگاه مجازی کتاب تهران که در بهمن‌ماه ۱۴۰۰ برگزار شد و مقایسه آمار فروش این رویداد با نخستین دوره از آن در سال ۹۹، هم از زاویه دیگری اثر تورم بر این بازار را نشان می‌دهد. با پایان دومین دوره این رویداد، علی رمضانی، مدیرعامل موسسه خانه کتاب و ادبیات ایران؛ از افزایش ۳۳ درصدی مبلغ فروش و کاهش ۲,۴ درصدی تعداد نسخه‌های فروخته‌شده نسبت به سال قبل، خبر داد. مطابق با اطلاعات منتشر شده، مخاطبان با مراجعه به سامانه نمایشگاه اخیر، یک میلیون و ۳۳۱ هزار و ۵۳۰ نسخه کتاب به ارزش ۸۵ میلیون و ۲۰۴ هزار تومان خریداری کردند؛ درحالی که در نمایشگاه سال گذشته، یک میلیون و ۳۶۴ هزار و ۵۶۵ نسخه کتاب به ارزش ۶۴ میلیون و ۵۱ هزار تومان از سوی علاقه‌مندان به کتاب، خریداری شد.
هرچه هست سه برابر شدن قیمت متوسط کتاب نسبت به پنج سال پیش در کنار تورم و فشارهای اقتصادی در حوزه‌های معیشتی، بازار کتاب را امسال هم تحت تأثیر قرار داده و سهم این کالای فرهنگی از سبد خانوار را باز هم کوچک‌تر خواهد کرد.
دیدگاهتان را بنویسید