آرمان ملی: متاسفانه امروزه شاهد کاهش دوام ارتباط میان اعضای خانواده و یا افراد جامعه هستیم که این خود بهیقین میتواند آثار منفی بسیاری را به دنبال داشته باشد، چراکه بنا به گفته روانشناسان سستبودن ارتباط میان اعضای خانواده و یا جامعه خود نقش بسزایی در کاهش اعتماد اجتماعی و در نهایت افزایش آسیبها و مشکلات بهدنبال خواهد داشت.
گفتنی است کاهش کارکرد خانواده خود یکی از موثرترین دلایل دوامنداشتن ارتباط میان اعضای خانواده و یا افراد جامعه محسوب میشود، چراکه امروزه بنا به دلایل مختلف والدین تاثیرگذاری چندانی بر اعضای خانواده ندارند که این خود میتواند عامل موثری در کاهش روابط میان اعضای خانواده باشد، هرچند در این مجال باید یادآور شد که کمفرزندآوری نیز بسیار تاثیرگذاراست.
تأثیرپذیری از گروه همسالان
با نگاهی گذرا به روابط حاکم بر جامعه بهراحتی میتوان دریافت که در حال حاضر متاسفانه افراد بیشتر از گروه همسالان تأثیرپذیری دارند که این خود نقش بسزایی در افزایش ناهنجاریهای اجتماعی و در برخی موارد نیز جرم و بزه دارد. البته برخی رفتارشناسان میگویند که الگوبرداریهای نامناسب خود عامل تاثیرگذاری در افزایش تأثیرپذیری از گروه همسالان است.
جایگاه اعتقادات دینی و مذهبی
یک دکتر روانشناس در ارتباط با دلایل کاهش دوام روابط میان اعضای جامعه میگوید: ضعیفشدن اعتقادات دینی و مذهبی عامل تاثیرگذاری در کاهش دوام روابط به حساب میآید؛ با تقویت اعتقادات مذهبی در جامعه میتوان فضای بسیار مطلوب و مساعدی جهت مشارکتهای اجتماعی ایجاد کرد. در دین اسلام به صله رحم تاکید فراوان شده است؛ اتفاقی که امروزه بنا به دلایل مختلف مانند مشکلات اقتصادی بعضاً کمرنگ شده است. نصرا... منصوری در گفتوگو با «آرمان ملی» و با اشاره به مطلب فوق بیان کرد: متاسفانه امروزه دغدغهها و درگیریهای مردم در جامعه افزایش پیدا کرده است، بهعنوان مثال بسیاری از مردم در کلانشهرها بهخصوص تهران زمان زیادی از وقت روزانه خود را در ترافیک، انجام کارهای اداری و بانکی و غیره صرف میکنند که این خود میتواند عامل خستگی و بیحوصلگی به هنگام حضور در خانواده باشد، بهگونهای که فرد دیگر حوصله یا زمان چندانی برای سپریکردن با اعضای خانواده ندارد؛ در حال حاضر به اینگونه روابط، روابط موزاییکی نیز گفته میشود.
شکاف میاننسلی؛ آفت روابط
وی در ادامه افزود: ایجاد شکاف میاننسلی را نیز میتوان یکی دیگر از دلایل کاهش دوام روابط نام برد تا جایی که امروزه شاهد ایجاد شکاف به نسبت عمیق میان والدین و فرزندان هستیم، بهگونهای که در حال حاضر بسیاری از جوانان حوصله وقت گذراندن با والدین و یا اقوام خود را ندارند، چراکه این احساس در میان بسیاری از جوانان وجود دارد که بزرگترها متوجه حال و روز آنها و یا خواستههایشان نیستند که این نیز نقش بسزایی در کاهش دوام روابط برجای میگذارد.
کاهش چشمگیر گفتوگو در خانواده
این روانشناس در پاسخ به این پرسش مبنی بر اینکه کاهش گفتوگو میان اعضای خانواده چه تاثیری در دوامنداشتن ارتباط میان اعضای خانواده و جامعه دارد، میگوید: متاسفانه امروزه میانگین گفتوگو میان اعضای خانواده کاهش یافته که این خود میتواند بنا به دلایل مختلفی مانند نبود زمان کافی و مواردی از ایندست باشد؛ بنابراین هرکس تنها برای خود زندگی میکند. وی در ادامه تصریح کرد: متاسفانه در حال حاضر بسیاری از خانهها تنها به خوابگاه تبدیل شده است، بهگونهای که افراد شبها فقط در آنجا استراحت میکنند و هرکس هنگام صبح به کار و وظایف و مسئولیتهای خود رسیدگی میکند و وضعیت و شرایط افراد دیگر منزل دیگر اهمیت چندانی برای سایر اعضای خانواده ندارد.
شبکههای مجازی و نبود سواد رسانهای
منصوری نقش شبکههای مجازی را در کاهش دوام روابط مثبت ارزیابی کرد و میگوید: متاسفانه در حال حاضر به دلیل نبود سواد رسانهای و همچنین عدم فرهنگسازیهای لازم شاهد کاهش نقش خانواده و در مقابل تأثیرپذیری بالا از شبکههای مجازی هستیم، چراکه بهطور متوسط افراد در طول شبانهروز زمان زیادی از وقت خود را در شبکههای مجازی بهسر میبرند که این خود بهیقین میتواند پیامدهای منفی بسیاری را بهدنبال داشته باشد، بهگونهای که طبق آمار موجود حداقل 40درصد از ساکنان در تهران کنار هم زندگی میکنند اما کمتر همدیگر را میبینند، چراکه بیشتر توجه خود را به شبکههای اجتماعی، فضای مجازی و تلفن همراه معطوف میکنند.
معضل متزلزلشدن اعتماد
وی ادامه داد: متزلزلشدن اعتماد را میتوان یکی دیگر از دلایل کاهش دوام ارتباط عنوان کرد، چراکه در حال حاضر اعتماد میان اعضای خانواده و جامعه بهطرز معناداری کاهش یافته که این خود میتواند یکی از نشانههای جامعه در حال گذار باشد. باید با اتخاذ رویکردهای مناسب بسترهای اعتمادسازی را ایجاد کرد و نسبت به تقویت آن کوشید.
در نهایت...
منصوری در پایان خاطرنشان کرد: متاسفانه امروز ما بیاعتنا شدهایم. به عبارت سادهتر انسان اگر به خود یا جامعهای که در آن زندگی میکند متعهد نباشد دلسوزی کاهش پیدا میکند که این خود میتواند منجر به افزایش آسیبهای اجتماعی، کاهش روابط میان اعضای خانواده و یا بیمسئولیتی نیز شود. باید یادآور شد که کاهش دوام ارتباط میان افراد تنها به دلیل مشکلات اقتصادی نیست، چراکه در برخی مواقع دلایل روحی و روانی دارد؛ برخی در خانواده حوصله همدیگر را نیز ندارند و بیشتر تمایل دارند که در تنهایی و یا گروه دوستان بهسر ببرند که این خود در کاهش نقش و کارکرد خانواده در آینده بسیار مؤثر است.